Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα σήμερα; Πώς μπορούν να οργανωθούν καλύτερα οι δήμοι και από πού μπορούν να προέλθουν οι πόροι που θα διασφαλίσουν την αυτονομία τους;
Πώς μπορούν να οργανωθούν καλύτερα οι δήμοι στην Ελλάδα, ώστε να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες, αλλά και να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην οικονομία της χώρας;
H διαΝΕΟσις ασχολείται συστηματικά με τη σημασία της καλύτερης οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης στη χώρα μας δημοσιεύοντας μια σειρά από έρευνες, podcast και policy papers που προτείνουν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, προσαρμοσμένες στα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ σήμερα.
Η πιο πρόσφατη έρευνα επιχειρεί να χαρτογραφήσει την κατάσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης στη χώρα μας και να προτείνει μια ευρεία μεταρρύθμιση. Η μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και υπογράφεται από ομάδα έξι οικονομολόγων του ίδιου Πανεπιστημίου, εστιάζει στη δραστηριότητα των δήμων σε 14 πεδία, τα οποία ονομάζει πυλώνες. Αναλύει διεξοδικά τον κάθε πυλώνα και καταλήγει σε πολυσέλιδα, λεπτομερή, κωδικοποιημένα σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έρευνα και την επιτελική σύνοψή της εδώ:
ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (.PDF)
ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ (.PDF)
Επίσης, μπορείτε να διαβάσετε μια σύνοψη της μελέτης εδώ, καθώς και μια συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων της, εδώ:
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (.PDF)
Τον Νοέμβριο του 2022, στο 6ο επεισόδιο της σειράς podcast "Με Απλά Λόγια" ο Δημήτρης Παπαστεργίου, πρώην Δήμαρχος Τρικκαίων και πρώην πρόεδρος της ΚΕΔΕ απαντά σε μια σειρά από ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα: Ποια είναι τα καθήκοντα ενός δημάρχου και πώς χρηματοδοτούνται οι δήμοι; Ποιες είναι οι αρμοδιότητες των περιφερειών, πώς σχετίζονται με τις αρμοδιότητες των δήμων και του κεντρικού κράτους, και ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συζήτηση, εδώ:
Επιπλέον, τον Ιανουάριο του 2021 η διαΝΕΟσις δημοσίευσε ένα policy paper του καθηγητή στο ΕΚΠΑ Νικόλαου Κομνηνού Χλέπα. Στο κείμενο, αφού επισημαίνει τις πέντε σημαντικότερες δέσμες προβλημάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης και κάνει μια σύντομη ανασκόπηση των σημαντικότερων "καλών πρακτικών" από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο συγγραφέας αναπτύσσει τρία εναλλακτικά σενάρια για το μέλλον της τοπικής αυτοδιοίκησης στη χώρα μας και παρουσιάζει δέκα συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής για έναν ριζικό ανασχεδιασμό της. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:
Η ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑ-ΚΟΡΩΝΟΪΟ ΕΠΟΧΉ (.PDF)
Την ίδια περίοδο η διαΝΕΟσις δημοσίευσε μια έρευνα για το εάν θα μπορούσε η απόδοση του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους να είναι η λύση στο πρόβλημα της οικονομικής αυτοδυναμίας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η μελέτη εκπονήθηκε το 2019 από τον καθηγητή Δημόσιας Οικονομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Νίκο Τάτσο με αφορμή την εξαγγελία του πρωθυπουργού -προέδρου τότε της αξιωματικής αντιπολίτευσης- ότι το έτος 2021 ο ΕΝΦΙΑ θα μεταφερθεί στην τοπική αυτοδιοίκηση και της συζήτησης που ακολούθησε σε πολιτικό επίπεδο ως προς τη σκοπιμότητα/εφικτότητα του εγχειρήματος.
Η έρευνα που προέκυψε χαρτογραφεί λεπτομερώς τόσο τις επιλογές και τους πόρους των δήμων σήμερα, όσο και την ακριβή λειτουργία των φόρων στην ακίνητη περιουσία. Μετά από ανάλυση των παραμέτρων, η έρευνα καταλήγει και σε μια συγκεκριμένη πρόταση οκτώ σημείων, η οποία δίνει τις κατευθύνσεις για μια τέτοια μεταρρύθμιση, ώστε αυτή να δίνει μεν μεγαλύτερη ανεξαρτησία στους δήμους, αλλά να μην επιβαρύνει περαιτέρω ούτε την κεντρική κυβέρνηση, ούτε τους δήμους, αλλά ούτε και τους φορολογούμενους.
Μπορείτε να διαβάσετε μια σύνοψη των αποτελεσμάτων της έρευνας εδώ, και ολόκληρη την έρευνα εδώ:
Η ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΩΣ ΠΗΓΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΤΑ (.PDF)
