ΕΡΕΥΝΕΣ

Η Φτώχεια Στην Ελλάδα

Photography: Thodoris Georgakopoulos / Flickr

Μια αναλυτική καταγραφή του προβλήματος της φτώχειας στη χώρα καθώς και της περιφερειακής διάστασής του.

Τι είναι η φτώχεια; Ποιος είναι φτωχός; Ποιο είναι το αληθινό πρόσωπο του προβλήματος στην Ελλάδα, και πώς αυτό το πρόβλημα διαφοροποιείται ανά περιοχή της χώρας;

Μέσα από μια σειρά ερευνητικών δημοσιεύσεων, η διαΝΕΟσις προσπαθεί να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα, προσφέροντας χρήσιμα στοιχεία, αλλά κυρίως προτάσεις πολιτικής στον δημόσιο διάλογο.

Η πιο πρόσφατη δημοσίευση αφορά την περιφερειακή διάσταση της εισοδηματικής φτώχειας στην Ελλάδα. Την υπογράφουν ο ερευνητής στην Τράπεζα Της Ελλάδος, Αλέξανδρος Καρακίτσιος και οι Φαίη Μακαντάση και Ηλίας Βαλεντής από τη διαΝΕΟσις. Η συγκεκριμένη ανάλυση, η οποία δημοσιεύεται από κοινού από τη διαΝΕΟσις και από το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών, ασχολείται τις αυξομειώσεις των δεικτών φτώχειας στην ελληνική επικράτεια από το 2017 έως και το 2022 και διαπιστώνει σημαντικές ανισότητες μεταξύ των περιφερειών.

Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (PDF)

To 2016 και το 2017, είχαν προηγηθεί η δημοσίευση μιας μεγάλης έρευνας από τη διαΝΕΟσις καθώς και μια επικαιροποίησή της. Η έρευνα περιελάμβανε την καταγραφή του ορίου της ακραίας φτώχειας στην Ελλάδα μέχρι και το 2016, την καταγραφή του ποσοστού του πληθυσμού τα εισοδήματα του οποίου είναι κάτω από αυτό το όριο, την καταγραφή των απόψεων των πολιτών για την εικόνα της φτώχειας μέσα στην κρίση, την αξιολόγηση υφιστάμενων πολιτικών πρόνοιας, και τη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων αντιμετώπισης του προβλήματος.

Την έρευνα "Μια Αποδοτικότερη Πολιτική Για Την Καταπολέμηση Της Ακραίας Φτώχειας" υπογράφει η Ομάδα Ανάλυση Δημόσιας Πολιτικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του τότε Αναπληρωτή Καθηγητή Μάνου Ματσαγγάνη. Στο κείμενο αυτό οι ερευνητές περιγράφουν τον ορισμό της ακραίας φτώχειας, υπολογίζουν το κόστος ενός καλαθιού προϊόντων και υπηρεσιών που περιέχει τα "απαραίτητα προς το ζην" για διάφορες πληθυσμιακές ομάδες και στη συνέχεια υπολογίζουν το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με εισοδήματα μικρότερα του ορίου φτώχειας. Στη συνέχεια, αξιολογούν πολιτικές πρόνοιας που εφαρμόστηκαν στα χρόνια της κρίσης.

ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΕΡΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛEΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΡΑΙΑΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ (PDF ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ 2017)

Η δεύτερη, επικαιροποιημένη έκδοση της έρευνας δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2017, και περιλαμβάνει και δεδομένα για τα εισοδήματα του 2016. Μπορείτε να βρείτε το "καλάθι" προϊόντων και υπηρεσιών, με τους υπολογισμούς, τις παραδοχές και τις καταγραφές πραγματικών τιμών από τους ερευνητές εδώ:

ΚΑΛΑΘΙ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΩΝ (.XLS -ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ 2017)

Το 2016, δε, συνοδεύοντας την αρχική έρευνα, η διαΝΕΟσις δημοσίευσε μια έρευνα κοινής γνώμης που κατέγραψε τις απόψεις των Ελλήνων για την οικονομική τους κατάσταση και την εικόνα που είχαν τότε για το όριο της ακραίας φτώχειας. Η έρευνα διεξήχθη σε δείγμα 1.300 ατόμων από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τα βασικά της αποτελέσματα:

ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ (PDF)

Εδώ μπορείτε να βρείτε τα αναλυτικά αποτελέσματα σε αρχεία .xls και .sav, καθώς και το ερωτηματολόγιο.

AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ (.XLS)

AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ (.SAV)

EΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ (.DOCX)

Εδώ μπορείτε να βρείτε ένα αρχείο .xls με μια σύγκριση των απαντήσεων των ερωτηθέντων για το όριο της ακραίας φτώχειας, με το όριο όπως το υπολόγισε η ερευνητική ομάδα της διαΝΕΟσις για το 2015, στα πλαίσια της αρχικής έρευνας.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΕΡΩΤΗΘΕΝΤΩΝ (.ΧLS)