Πώς περνάνε οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα; Το νέο βιβλίο της διαΝΕΟσις φιλοδοξεί να δώσει μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα, παρουσιάζοντας και αναλύοντας δέκα σημαντικές -αλλά πολύ διαφορετικές μεταξύ τους- μεταρρυθμίσεις, που πέρασαν από το πολιτικό μας σύστημα τα τελευταία 200 χρόνια.
διαβάστε ακόμα
10 Μεταρρυθμίσεις Που Άλλαξαν Την Ελλάδα
Δέκα συγγραφείς ανέλαβαν να γράψουν την ιστορία αυτών των μεταρρυθμίσεων αλλά, κυρίως, να αναλύσουν το πολιτικό και το ιστορικό πλαίσιο της κάθε μιας. Ποιος την εισηγήθηκε; Ποιοι αντιδρούσαν; Πώς πέρασε τελικά; Ποια ήταν τα εμπόδια που αντιμετώπισε και πώς ξεπεράστηκαν; Τι έλεγε ο λαός πριν περάσει, και πώς την υποδέχτηκε μετά;
Οι δέκα μεταρρυθμίσεις του βιβλίου επιλέχθηκαν με κάποια βασικά κριτήρια: όλες είναι σημαντικές (αν και όχι απαραίτητα "οι σημαντικότερες") επειδή άλλαξαν κάτι κομβικό και κρίσιμο στην πολιτική, κοινωνική ή οικονομική ζωή του τόπου. Όλες έχουν μια ενδιαφέρουσα "πολιτική" ιστορία πίσω τους. Και όλες πέρασαν σε συνθήκες περισσότερο ή λιγότερο εύρυθμης δημοκρατικής κανονικότητας, ώστε να μπορούμε σήμερα εμείς να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα από αυτές.
Ποιες είναι οι μεταρρυθμίσεις του βιβλίου;
- Ο συνταγματολόγος Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για το Σύνταγμα της Τροιζήνας που πέρασε το 1827 μετά από μια επεισοδιακή διαδικασία και, παρ’ όλο που δεν εφαρμόστηκε ποτέ, έθεσε τις βάσεις πάνω στις οποίες λειτουργεί η ελληνική Δημοκρατία μέχρι σήμερα.
- Η νομικός-ιστορικός Λύντια Τρίχα γράφει για την αρχή της δεδηλωμένης, ίσως τη βασικότερη αρχή του κοινοβουλευτικού μας πολιτεύματος, που καθιερώθηκε το 1875.
- Η ιστορικός Κατερίνα Γαρδίκα γράφει για την καταπολέμηση της ελονοσίας, και συγκεκριμένα για μια σημαντική παρέμβαση που ξεκίνησε το 1905 και δεν προήλθε από το κράτος ή από κάποιο ξένο παράγοντα, αλλά από αυτό που σήμερα αποκαλούμε "κοινωνία των πολιτών".
- Ο συνταγματολόγος Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για τη συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων που, μετά από πολλές περιπέτειες, πέρασε το 1911.
- Η οικονομική ιστορικός Ιωάννα Σαπφώ Πεπελάση γράφει για τη θεσμική κατοχύρωση του θεσμού της Ανώνυμης Εταιρείας που, επίσης μετά από πολλές δεκαετίες προσπαθειών, πέρασε το 1920.
- Ο ιστορικός Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος γράφει για την υποδοχή και την αποκατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων που ήρθαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1920, κυρίως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
- Ο γεωγράφος Θωμάς Μαλούτας γράφει για την αντιπαροχή, ένα μέτρο που είχε σημαντικές συνέπειες στην κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των πόλεων την εποχή ακριβώς που μεγάλωναν ραγδαία, αλλά και σημαντικές κοινωνικές συνέπειες.
- Ο ιστορικός Ευάνθης Χατζηβασιλείου γράφει για την ίδρυση των αγροτικών ιατρείων, που άλλαξε για πάντα τις συνθήκες ζωής στην ελληνική επαρχία.
- Η γλωσσολόγος Μάρω Κακριδή-Φερράρι γράφει για την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας του κράτους το 1976.
- Τέλος, η πολιτική επιστήμονας Καλλιόπη Σπανού γράφει για τη δημιουργία του ΑΣΕΠ το 1994.
Είναι μεταρρυθμίσεις πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, απλωμένες σε μια χρονική περίοδο σχεδόν 170 χρόνων. "Πέρασαν σε διαφορετικές εποχές, ήταν προϊόντα διαφορετικών συνθηκών και πολιτικών διεργασιών και αποτελέσματα διαφορετικών κοινωνικών προταγμάτων", αναφέρεται στην εισαγωγή του επιμελητή του βιβλίου. "Κι όμως, διαβάζοντάς τις όλες, τη μία μετά την άλλη, κάποια κοινά χαρακτηριστικά γίνονται εύκολα ευδιάκριτα".
Πράγματι, όπως αποδεικνύεται από τις ιστορίες του βιβλίου, οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας πάντα εκπορεύονται από διάφορες -ενίοτε και ετερόκλητες- πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. Ποτέ δεν αποτελούν έμπνευση ή όραμα ενός ή λίγων, και πάντα προϋπάρχουν ως ζητούμενο ενός μέρους, τουλάχιστον, της κοινωνίας για πολύ καιρό. Επηρεάζονται πολύ από την τύχη και τη συγκυρία. Είναι, δε, σπάνια "καθαρές". Ακόμα και οι πιο εμβληματικές θεσμικές αλλαγές χρειάζονται χρόνο για να ωριμάσουν και για να έχουν απτό αποτέλεσμα στην κοινωνία.
Το βιβλίο "10 Μεταρρυθμίσεις Που Άλλαξαν την Ελλάδα" επιμελήθηκε ο διευθυντής περιεχομένου της διαΝΕΟσις Θοδωρής Γεωργακόπουλος. Μπορείτε να διαβάσετε την εισαγωγή του εδώ. Το βιβλίο κυκλοφορεί σε πολυτελή σκληρόδετη έκδοση σε όλα τα καλά βιβλιοπωλεία και στο dianeosis.org, στην ειδική τιμή των 9 ευρώ.
μπορειτε να το παραγγειλετε εδω
Δείτε μια σειρά από σύντομα video, στα οποία οι συγγραφείς του βιβλίου μιλούν για τη μεταρρύθμιση για την οποία έγραψαν:
