https://youtu.be/GoLif0AG7ks
Στο άρθρο 22 νόμου 3979/2011 προβλέπεται ότι έγγραφα που αφορούν σε ατομικές διοικητικές πράξεις, αποφάσεις, κοινοποιήσεις, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις διακινούνται μεταξύ των φορέων του δημόσιου τομέα και των φυσικών προσώπων ή Ν.Π.Ι.Δ. ή κοινοποιούνται σε αυτά με ηλεκτρονικό τρόπο, εφόσον τηρούνται οι όροι ασφαλείας στο επίπεδο που επιβάλλεται από τη φύση των διακινούμενων εγγράφων. Ακολούθως, στις διατάξεις των άρθρων 21§1 και 25§1 διαλαμβάνεται ως ρητή προϋπόθεση για την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων από υπηρεσίες σε ιδιώτες η υποβολή αίτησης ή η ρητή συγκατάθεση των τελευταίων. Έτσι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε, ομόφωνα, ως εξής: α) η κοινοποίηση, αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των εκκαθαριστικών σημειωμάτων φόρου εισοδήματος, με τις επ’αυτών ατομικές ειδοποιήσεις, είναι νόμιμη, εφόσον εκδοθούν οι προβλεπόμενες κανονιστικές πράξεις επί των οικείων διατάξεων και εφόσον τηρούνται οι οριζόμενες στο νόμο διαδικασίες (προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, αίτηση ή συγκατάθεση των διοικουμένων κλπ.), β) είναι επιτρεπτή η έναρξη δικονομικών (ή διοικητικών) προθεσμιών προσβολής των ηλεκτρονικώς κοινοποιούμενων διοικητικών εγγράφων, εφόσον τηρηθούν οι υπό οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις και διαδικασίες.
Τα βήματα εκσυγχρονισμού στο ποινικό σύστημα
Στην ποινική δίκη ήδη λειτουργεί το ΟΣΔΔΥ-ΠΠ για τη διαχείριση της ροής των υποθέσεων και την εξαγωγή ασφαλών στατιστικών στοιχείων. Στην Α' Φάση, το ΟΣΔΔΥ-ΠΠ εξυπηρετεί Πολιτικά και Ποινικά Δικαστήρια στις Εφετειακές Περιφέρειες Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης και Χαλκίδας καθώς και τον Άρειο Πάγο. Στη Β' Φάση, το έργο θα επεκταθεί στους δικαστικούς φορείς όλης της χώρας. Η λειτουργία του νέου πληροφοριακού συστήματος προσφέρει αίσθημα ασφάλειας και αξιοπιστίας προς τους πολίτες με τη δυνατότητα παρακολούθησης και άμεσης ενημέρωσης της πορείας των υποθέσεών τους και προβλέπεται η δυνατότητα on-line κατάθεσης αιτήσεων για έκδοση πιστοποιητικών. Στην Ελλάδα το ανωτέρω σύστημα στον τομέα της ποινικής δίκης προχώρησε στη φάση της υλοποίησης στα μεγάλα δικαστήρια χάριν των προσωπικών ενεργειών της κ. Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Βήματα που έγιναν στο ποινικό σύστημα στην Ε.Ε.
Η ευρωπαϊκή εντολή έρευνας (Ε.Ε.Ε.) αποτελεί κορυφαίο θεσμό με την οδηγία, που στη χώρα μας κυρώθηκε με το Ν.4489/2017, στον οποίο ορίζονται όλες οι λεπτομέρειες για το πεδίο και τον τρόπο εφαρμογής της. Αυτό που προσφέρει η Ε.Ε.Ε. είναι η συλλογή αποδείξεων μέσω ερευνητικών μέτρων, η εξέταση προσώπων (μαρτύρων, υπόπτων, κατηγορουμένων) με εικονοτηλεδιάσκεψη ή τηλεφωνική διάσκεψη και η τεχνική βοήθεια άλλου κράτους στην άρση του απορρήτου των επικοινωνιών.
Η κύρωση της Σύμβασης της Βουδαπέστης με το ν.4411/2016. Με τη Σύμβαση αυτή κάθε συμβαλλόμενο μέρος μπορεί, χωρίς την εξουσιοδότηση του άλλου συμβαλλομένου μέρους να έχει πρόσβαση σε αποθηκευμένα δεδομένα υπολογιστή που είναι διαθέσιμα στο κοινό (ανοικτή πηγή), ασχέτως της γεωγραφικής θέσης των δεδομένων, ή να αποκτήσει πρόσβαση ή να λάβει, μέσω ενός συστήματος υπολογιστή στην επικράτειά του, δεδομένα υπολογιστή που είναι αποθηκευμένα σε άλλο συμβαλλόμενο μέρος, εάν το συμβαλλόμενο μέρος λάβει τη νόμιμη και οικειοθελή συναίνεση του προσώπου που έχει τη νόμιμη εξουσία να γνωστοποιεί τα δεδομένα στο συμβαλλόμενο μέρος μέσω του συστήματος υπολογιστή του.
Βήματα που πρέπει να γίνουν
Η θεσμοθέτηση της ηλεκτρονικής κατάθεσης των δικογράφων στην ποινική δίκη, η εφαρμογή των τηλεδιασκέψεων στην εξέταση μαρτύρων, η ηλεκτρονική επίδοση των εγγράφων της ποινικής δίκης, η έκδοση κλήσεων και κλητηρίων θεσπισμάτων με ηλεκτρονική υπογραφή από την αρμόδια Εισαγγελία. Έτσι δεν απαιτείται η παρουσία του Εισαγγελέα στο γραφείο του, αφού μπορεί να εκδώσει το έγγραφο με τις εγγυήσεις της επίσημης – ηλεκτρονικής μορφής του από οπουδήποτε. Η θεσμοθέτηση πρότυπων κειμένων για εντάλματα σύλληψης, κλητήρια θεσπίσματα, διατάξεις, παρεμπίπτοντα βουλεύματα, όπου το τυπικό μέρος τους να είναι κοινό και το υπό διαμόρφωση μέρος τους να είναι μόνο εκείνο της παράθεσης των πραγματικών περιστατικών, που δικαιολογούν το ληφθέν μέτρο. Έτσι επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση χρόνου, η ομοιογένεια στην αντίληψη προσέγγισης των ζητημάτων και η βελτίωση στη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών στη λήψη και εφαρμογή του αναγκαίο κάθε φορά δικονομικού μέτρου. Η ανωτέρω διαδικασία μπορεί να γίνει στη βάση του ενιαίου πρότυπου εγγράφου στο Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, που ισχύει στο χώρο της Ε.Ε.
Το παράδειγμα των άλλων χωρών σε ευαίσθητους τομείς όπως οι ανήλικοι και οι πρόσφυγες
Στην Ε.Ε και μάλιστα σε ιδιαίτερες χώρες που καθυστερημένα εισήλθαν στην Ε.Ε, όπως η Βουλγαρία λειτουργεί ο θεσμός του Σπιτιού του Παιδιού με ειδικούς χώρους, ειδικούς επιστήμονες και βάσεις δεδομένων για ζητήματα προστασίας της ανηλικότητας. Είναι καιρός να γίνει και στη χώρα μας. Ήδη η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου έχει κινηθεί στην κατεύθυνση αυτή. Μάλιστα στη Βουλγαρία έγινε ενοποίηση των δεδομένων, που λαμβάνονται σε δικαστικά κτίρια μικρών πόλεων, που δεν λειτουργούν ως πλήρεις δικαστικές υπηρεσίες, αλλά ως χώροι υποδοχής αιτημάτων και οι σχετικές δικαστικές διαδικασίες στα πλαίσια νέων δικαστικών χαρτών, γίνεται σε δικαστικά κτίρια μεγάλων πόλεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι προς αποφυγή απασχόλησης των δικαστικών υπαλλήλων στην Τουρκία, οι δικηγόροι έχουν πρόσβαση περιορισμένης πληροφορίας σε δικαστικές υποθέσεις από το γραφείο τους με κωδικούς στο σύστημα πληροφοριών, που είναι χρήσιμες για την άσκηση των καθηκόντων τους. Για τους πρόσφυγες πρέπει να λειτουργήσουν ειδικοί χώροι στα πρότυπα του Σπιτιού του Παιδιού και ειδικό ηλεκτρονικό σύστημα καταχώρησης των αιτημάτων τους και παραβίασης των όρων διαμονής τους με βασικά – αντικειμενικά κριτήρια τις φωτογραφίες και τα αποτυπώματά τους, προς αποφυγή εκμετάλλευσης της ευάλωτης θέσης τους.
Η συνεργασία ως μέθοδος
Τέλος η συνεργασία των δικαστικών οργάνων με οργανισμούς όπως EUROJUST, OLAF, EUROPOL αλλά και οι δικαστικές συνεργασίες απευθείας μεταξύ εθνικών δικαστικών αρχών αποτελούν τον δρόμο προς την καινοτομία, την έμπνευση και την αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση σύγχρονων και κυρίως διασυνοριακών μεθόδων εγκληματικότητας αλλά και στην προστασία της αξίας του ανθρώπου. Ήδη έχει εκδοθεί ο Κανονισμός 2018/1805, που θα ισχύσει από το Νοέμβριο 2020 για τη δέσμευση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων ώστε ένα κράτος μέλος Ε.Ε αναγνωρίζει και εκτελεί στο έδαφός του αποφάσεις δέσμευσης και δήμευσης οι οποίες εκδόθηκαν από άλλο κράτος μέλος στο πλαίσιο διαδικασιών επί ποινικών υποθέσεων.
