Πώς μπορεί η Ελλάδα να αποκτήσει ένα λειτουργικό και βιώσιμο σύστημα καινοτομίας; Η νέα ανάλυση της διαΝΕΟσις υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα νέο ελληνικό παραγωγικό μοντέλο το οποίο θα βασίζεται στη γνώση.
Ηβιώσιμη οικονομική ανάπτυξη σε αναπτυγμένες χώρες βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογική πρόοδο και την καινοτομία. Το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας, ωστόσο, στηρίζεται ελάχιστα σε αυτούς τους εξωστρεφείς και δυναμικούς κλάδους. Τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η στρατηγική της χώρας στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης; Και πώς μπορεί να ενδυναμωθεί το εγχώριο οικοσύστημα των startups;
Η διαΝΕΟσις έχει ξεκινήσει μια σειρά από έρευνες και δράσεις για την ανάδειξη των βασικών προβλημάτων του τομέα. Η πιο πρόσφατη ερευνητική προσπάθεια δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2025, από τον Ομότιμο Καθηγητή Τεχνολογικής Οικονομικής & Βιομηχανικής Στρατηγικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Γιάννη Καλογήρου. Η μελέτη του, με τίτλο «Τεχνολογία και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα», αναλύει τη δυναμική σχέση μεταξύ της τεχνολογικής εξέλιξης και της αναπτυξιακής πορείας της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 50 χρόνια, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που να βασίζεται στην καινοτομία, τη γνώση και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, ώστε η χώρα να ισχυροποιήσει τη θέση της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας.
Η μελέτη σκιαγραφεί, μεταξύ άλλων, τη σημερινή δομή και τις αδυναμίες του συστήματος καινοτομίας στην Ελλάδα, και προτείνει μια σειρά από παρεμβάσεις και προτάσεις πολιτικής που θα ενδυναμώσουν τα εγχώρια «οικοσυστήματα καινοτομίας» και την ελληνική οικονομία. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την ανάλυση, ενώ εδώ θα βρείτε μια συνοπτική καταγραφή των βασικών της σημείων.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (PDF.)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (PDF.)
Τον Ιανουάριο του 2022 η διαΝΕΟσις δημοσίευσε μια έρευνα με επιστημονική υπεύθυνη την ομότιμη καθηγήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιωάννα-Σαπφώ Πεπελάση, η οποία πραγματοποιήθηκε από τη συμβουλευτική εταιρεία Octane, η οποία χαρτογραφεί τις ελληνικές startups και το οικοσύστημα που τις υποστηρίζει. Η έρευνα περιλαμβάνει και ένα ερωτηματολόγιο, το οποίο απάντησαν 267 ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων, δίνοντας σημαντικά στοιχεία για τη φυσιογνωμία, τις προκλήσεις και τα προβλήματα του οικοσυστήματος. Μπορείτε να διαβάσετε μια σύνοψη της έρευνας εδώ και την πλήρη έρευνα, καθώς και καθώς και όλο το συνοδευτικό υλικό της, εδώ:
ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ STARTUPS (PDF.)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (PDF.)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (PDF.)
To 2021 δημοσιεύσαμε μια μεγάλη έρευνα ομάδας Ελλήνων ερευνητών επίσης υπό τον συντονισμό του καθηγητή του ΕΜΠ, Γιάννη Καλόγηρου, καθώς και του αναπλ. καθηγητή του ΕΜΠ, Άγγελου Τσακανίκα, για την έρευνα και την καινοτομία στην Ελλάδα. Οι ερευνητές χαρτογράφησαν λεπτομερώς το ελληνικό σύστημα καινοτομίας, με όλα τα προβλήματα και τις αδυναμίες του, και κατέγραψαν μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής για όσα απομένουν, ακόμα, να γίνουν. Παράλληλα, τέσσερις από τους ερευνητές ετοίμασαν και ένα συντομότερο κείμενο πολιτικής για την προσαρμογή του ελληνικού συστήματος καινοτομίας στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η πανδημία. Μπορείτε να διαβάσετε μια σύνοψη των ευρημάτων εδώ, και τα ίδια τα κείμενα εδώ:
ΜΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ (PDF.)
Πέντε χρόνια νωρίτερα, το 2016, η διαΝΕΟσις συνεργάστηκε με τους ερευνητές του DIW Econ για τη δημιουργία μιας αναλυτικής έκθεσης που αξιολογεί τα βασικά προβλήματα του ελληνικού συστήματος καινοτομίας, παρουσιάζει παραδείγματα αντίστοιχων ξένων συστημάτων, και καταλήγει σε μια σειρά από κατευθύνσεις πολιτικής με στόχο την αναβάθμιση της έρευνας και της καινοτομίας της χώρας.
Μπορείτε να διαβάσετε μια σύνοψη των βασικών σημείων εκείνης της έρευνας εδώ, και ολόκληρη την έκθεση στα ελληνικά και στα αγγλικά εδώ:
Η ΕΡΕΥΝΑ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (PDF.)
THE IMPACT OF RESEARCH ON GREEK ECONOMIC GROWTH (PDF.)
